Automatyka chłodnicza i klimatyzacyjna

Auto­ma­ty­ka chłod­ni­cza i klimatyzacyjna

Tech­ni­ka kli­ma­ty­za­cyj­na i chłod­ni­cza sta­je się coraz bar­dziej zaawan­so­wa­na. Więk­szość klien­tów wyma­ga już nie tyl­ko spraw­nie dzia­ła­ją­cych sys­te­mów kli­ma­ty­za­cyj­nych i chłod­ni­czych, speł­nia­ją­cych okre­ślo­ne przez nich kry­te­ria. Ale chcą tak­że, by dany sys­tem był jak naj­prost­szy w obsłu­dze. Obec­nie w więk­szo­ści insta­la­cji chłod­ni­czych i kli­ma­ty­za­cyj­nych sto­su­je się więc wyso­ko wyspe­cja­li­zo­wa­ną auto­ma­ty­kę sterowniczą.Która nie tyl­ko do mini­mum zmniej­sza koniecz­ność sta­łej kon­tro­li usta­wień i inge­ren­cji czło­wie­ka, ale tak­że zapew­nia bez­pie­czeń­stwo eks­plo­ato­wa­nych urządzeń. 

Auto­ma­ty­ka chłod­ni­cza i kli­ma­ty­za­cyj­na odpo­wia­da za ste­ro­wa­nie i zabez­pie­cze­nie urzą­dzeń chłod­ni­czych i kli­ma­ty­za­cyj­nych. Odpo­wied­nio dobra­na zapew­nia pra­wi­dło­wą pra­cę całej insta­la­cji. Insta­la­cję chłod­ni­czą i kli­ma­ty­za­cyj­ną moż­na zapro­jek­to­wać zarów­no z tra­dy­cyj­nych pod­ze­spo­łów, dosto­so­wu­jąc całość para­me­trów do indy­wi­du­al­nych ocze­ki­wań klien­ta. Jak i zapro­jek­to­wać ją z naj­no­wo­cze­śniej­szych, w peł­ni skom­pu­te­ry­zo­wa­nych sys­te­mów zarzą­dza­nia cała insta­la­cją. Odpo­wied­nio dobra­ne ste­ro­wa­nie zapew­ni nie tyl­ko odpo­wied­nie para­me­try tem­pe­ra­tu­ro­we, ale tak­że umoż­li­wi kon­tro­lę wil­got­no­ści powie­trza wewnątrz pomiesz­czeń i komór chłod­ni­czych. Coraz czę­ściej klien­ci decy­du­ją się tak­że na mon­taż sys­te­mów ste­ro­wa­nia auto­ma­ty­ką z peł­nym i pro­fe­sjo­nal­nym sys­te­mem kon­tro­li, któ­ry moni­to­ru­je dzia­ła­nie wszyst­kich ele­men­tów wykonawczych. 

Pozwa­la to wydłu­żyć okres użyt­ko­wa­nia dane sys­te­mu, dia­gno­zo­wać układ spo­za obiek­tu, w któ­rym został zain­sta­lo­wa­ny. Sys­tem przy­po­mi­na tak­że o ter­mi­nach koniecz­nych prze­glą­dów oraz zapi­su­je wszyst­kie zaist­nia­łe wyda­rze­nia i para­me­try urzą­dzeń, co w przy­pad­ku awa­rii pozwa­la szyb­ko usta­lić uster­kę. Cały sys­tem ste­row­ni­czy skła­da się z wie­lu urzą­dzeń. Bar­dzo waż­ne jest odpo­wied­nie dobra­nie naj­bar­dziej opty­mal­nych para­me­trów wszyst­kich ele­men­tów wyko­naw­czych, tak by Dobo­rem i pro­jek­to­wa­nie takiej insta­la­cji powin­ny się zaj­mo­wać jedy­nie wyspe­cja­li­zo­wa­ne firmy.

Sterowniki

Ste­row­ni­ki słu­żą do usta­wia­nia wybra­nych para­me­trów w insta­la­cji chłod­ni­czej i kli­ma­ty­za­cyj­nej. Naj­czę­ściej wypo­sa­żo­ne są w roz­bu­do­wa­ne mikro­pro­ce­so­ry. Mogą kon­tro­lo­wać od jed­ne­go do kil­ku parow­ni­ków w ukła­dach chłod­ni­czych. Moż­na za ich pomo­cą regu­lo­wać tem­pe­ra­tu­rę – tak­że auto­ma­tycz­nie w zależ­no­ści od tem­pe­ra­tu­ry zewnętrz­nej lub pory dnia; ste­ro­wa­nie wen­ty­la­to­rem, zawo­ra­mi elek­tro­ma­gne­tycz­ny­mi i roz­pręż­ny­mi, regu­lo­wać start kom­pre­so­ra oraz pomia­ru szko­dli­wych gazów. Mają tak­że funk­cje alar­mów oraz prze­sy­ła­nia danych do cen­tra­li serwisowej.

Ste­row­ni­ki czę­sto zastę­pu­ją pra­cę regu­la­to­ra tem­pe­ra­tu­ry i pre­so­sta­tów. Umoż­li­wia­ją sta­łe utrzy­ma­nie tem­pe­ra­tu­ry na wybra­nym pozio­mie, bez koniecz­no­ści sta­łej kon­tro­li nasta­wień. Co bar­dzo istot­ne przez cały czas będzie kon­tro­lo­wa­ny stan wszyst­kich urzą­dzeń, co zabez­pie­cza je przed uszko­dze­niem. Dobrze dobra­na auto­ma­ty­ka pozwa­la na duże oszczęd­no­ści energii.

Nowo­cze­sne ste­row­ni­ki dosko­na­le spraw­dza­ją się zarów­no w urzą­dze­niach i komo­rach chłod­ni­czych jak i kli­ma­ty­za­cyj­nych, nawet z kon­tro­lą warun­ków klimatyczno-środowiskowych.

Ste­row­ni­ki naj­czę­ściej wystę­pu­ją w dwóch rodza­jach modu­łów pane­lo­wym i z moż­li­wo­ścią mon­ta­żu na szy­nie. Moż­na je łączyć ze sobą w sys­te­my ste­row­ni­cze za pomo­cą magi­stra­li trans­mi­sji danych . Sys­te­my ste­row­ni­cze naj­czę­ściej są wyko­rzy­sty­wa­ne w dużych obiek­tach. Taki sys­tem pozwa­la na na zdal­ną obsłu­gę całej insta­la­cji chłod­ni­czej i kli­ma­ty­za­cyj­nej. Popu­lar­ne są sys­te­my Adap-Kool Dan­foss i Newell2 fir­my Digitel.

Ste­row­nik fir­my Dan­foss kosz­tu­je 500 – 700 zł.

Regulatory temperatury

Naj­czę­ściej uży­wa­ne są elek­tro­nicz­ne regu­la­to­ry tem­pe­ra­tu­ry zwa­ne parametrycznymi.

Coraz popu­lar­nie sta­ją się tak­że regu­la­to­ry tem­pe­ra­tu­ry swo­bod­nie pro­gra­mo­wa­ne. Ich głów­na zale­tą jest moż­li­wość skon­fi­gu­ro­wa­nia ich zgod­nie z indy­wi­du­al­ny­mi wyma­ga­nia­mi klienta.

Jed­nak tego typu regu­la­to­ry tem­pe­ra­tu­ry są już wła­ści­wie ste­row­ni­ka­mi. Prost­sze regu­la­to­ry wyko­rzy­stu­je się głów­nie do indy­wi­du­al­nych nasta­wów tem­pe­ra­tu­ry w pomiesz­cze­niu – ter­mo­sta­ty i nasta­wów w komo­rach lub meblach chłod­ni­czych. Regu­la­to­ry elek­tro­nicz­ne pozwa­la­ją usta­wić róż­ne para­me­try w róż­nych prze­dzia­łach czasowych.

Regu­la­to­ry tem­pe­ra­tu­ry w urzą­dze­niach kli­ma­ty­za­cyj­nych naj­czę­ściej łączą się bez­prze­wo­do­wo z modu­łem kli­ma­ty­za­cyj­nym, któ­ry usta­wia i zapi­su­je odpo­wied­nie para­me­try dla dane­go pomieszczenia.

Dziś coraz czę­ściej do kon­tro­li tem­pe­ra­tu­ry sto­su­je się ste­row­ni­ki z mikro­pro­ce­so­rem, któ­re dają więk­sze moż­li­wo­ści tak kon­tro­li tem­pe­ra­tu­ry, jak i wszyst­kich wystę­pu­ją­cych zdarzeń.

Naj­prost­sze elek­tro­nicz­ne regu­la­to­ry tem­pe­ra­tu­ry moż­na kupić za 80 — 150 zł.

Czuj­ni­ki temperatury

Tak w chłod­nic­twie, jak i w kli­ma­ty­za­cji bar­dzo istot­nym ele­men­tem jest utrzy­my­wa­nie sta­łej tem­pe­ra­tu­ry w całym pomiesz­cze­niu lub komo­rze chłod­ni­czej, nie­za­leż­nie od tem­pe­ra­tu­ry zewnętrz­nej. W kon­tro­li nasta­wień poma­ga­ją czuj­ni­ki tem­pe­ra­tu­ry. Czuj­ni­ki tem­pe­ra­tu­ry słu­żą do pomia­ru tem­pe­ra­tu­ry wewnątrz pomiesz­cze­nia lub komo­ry chłod­ni­czej. Czę­sto tak­że mie­rzą tem­pe­ra­tu­rę zewnętrz­ną – mon­to­wa­ne są wów­czas na ścia­nach zewnętrz­nych. Pozwa­la to lepiej dosto­so­wać wszyst­kie para­me­try usta­wień urzą­dzeń. W przy­pad­ku kli­ma­ty­za­cji czuj­ni­ki tem­pe­ra­tu­ry umiesz­cza się tak­że w kana­łach wen­ty­la­cyj­nych. W zależ­no­ści od indy­wi­du­al­ne­go zapo­trze­bo­wa­nia w pomiesz­cze­niu lub komo­rze chłod­ni­czej naj­czę­ściej umiesz­cza się od jed­ne­go do trzech czuj­ni­ków temperatury.

Naj­czę­ściej uży­wa­ne są na pol­skim ryn­ku firm: Danfoss,

Czuj­ni­ki tem­pe­ra­tu­ry moż­na kupić za oko­ło 20 – 30 zł, czuj­ni­ki fir­my Dan­foss kosz­tu­ją w zależ­no­ści od rodza­ju 100 – 150 zł.

Elek­tro­za­wo­ry zwa­ne tak­że zawo­ra­mi elek­tro­ma­gne­tycz­ny­mi to zawo­ry otwie­ra­ne i zamy­ka­ne sygna­łem elek­trycz­nym. W chłod­nic­twie i kli­ma­ty­za­cji uży­wa się elek­tro­za­wo­róww EVR nor­mal­nie zamknię­tych NC – nor­mal clo­se. W sta­nie spo­czyn­ku nie prze­pusz­cza­ją one gazu lub cie­czy, otwie­ra­ją się jedy­nie wów­czas, gdy do cew­ki docho­dzi prąd. W sys­te­mach kli­ma­ty­za­cyj­nych sto­so­wa­ne są elek­tro­za­wo­ry bez­po­śred­nie­go i pośred­nie­go dzia­ła­nia z serwosterowaniem.

Zawo­ry elek­tro­ma­gne­tycz­ne sto­su­je się je wraz z elek­tro­nicz­ny­mi regu­la­to­ra­mi lub ste­row­ni­ka­mi, któ­re kon­tro­lu­ją ich pracę.

Zawo­ry roz­pręż­ne – ich głów­nym zada­niem jest roz­prę­że­nie czyn­ni­ka chłod­ni­cze­go oraz sta­łe napeł­nia­nia parow­ni­ka czyn­ni­kiem chłod­ni­czym. Mon­to­wa­ne są bez­po­śred­nio przed parow­ni­kiem. Sto­so­wa­ne są dwa rodza­je zawo­rów roz­pręż­nych mecha­nicz­ne, zwa­ne tak­że ter­mo­sta­tycz­ny­mi (TEV). Ich głów­ną wadą jest jed­nak zależ­ność od okre­ślo­ne­go czyn­ni­ka chłod­ni­cze­go, któ­ry moż­na sto­so­wać. Elek­tro­nicz­ny zawór roz­pręż­ny (EEV) moż­na sto­so­wać ze wszyst­ki­mi rodza­ja­mi czyn­ni­ka chłod­ni­cze­go, dodat­ko­wo prze­pły­wy czyn­ni­ka moż­na regu­lo­wać dużo bar­dziej pre­cy­zyj­nie. Zawo­ry tego rodza­ju są tak­że ste­ro­wa­ne przez mikro­pro­ce­so­ry dzię­ki cze­mu cały pro­ces wtry­ski­wa­nia czyn­ni­ka chło­dzą­ce­go do parow­ni­ka jest dokład­nie kon­tro­wa­ny. Zawo­ry elek­tro­nicz­ne dzie­lą się dodat­ko­wo na pro­por­cjo­nal­ne i impulsowe.

Uży­wa­nie elek­tro­nicz­nych zawo­rów roz­pręż­nych w ukła­dach regu­la­cji umoż­li­wia pra­cę insta­la­cji chłod­ni­czej przy opty­mal­nym zasi­la­niu parow­ni­ka. Dzię­ki więk­szej wydaj­no­ści sprę­żar­ki, krót­szym cza­som odszra­nia­nia i skró­ce­niu dobo­we­go cza­su jej pra­cy moż­na uzy­skać znacz­ne zmniej­sze­nie kosz­tów ener­gii elek­trycz­nej. Dodat­ko­wo ukła­dy chłod­ni­cze z tym rodza­jem elek­tro­za­wo­rów mają mniej­sze oszro­nie­nie chłod­ni­cy. W ukła­dach tego typu uzy­sku­je się rów­nież więk­szą wil­got­ność powie­trza i mniej­sze waha­nia tem­pe­ra­tu­ry. Co rów­nie istot­ne dzię­ki krót­sze­mu cza­so­wi pra­cy zwięk­sza się żywot­ność insta­la­cji. Zawo­ry elek­tro­nicz­ne umoż­li­wia­ją opty­mal­ne wyko­rzy­sta­nie obję­to­ści parownika.

Dan­foss 1200 – 1500 zł

Wen­ty­la­to­ry to urzą­dze­nia stru­mie­nio­we, któ­re trans­por­tu­ją powie­trze i wytwa­rza­ją ciśnie­nie. W chłod­nic­twie i kli­ma­ty­za­cji uży­wa się wen­ty­la­to­rów osio­wych. Ich głów­nym zada­niem jest odbiór cie­pła, któ­re powsta­je pod­czas pra­cy urzą­dzeń i pro­ce­sach zacho­dzą­cych w trak­cie obni­ża­nia temperatury.

W chłod­nic­twie i kli­ma­ty­za­cji waż­ne jest prze­tła­cza­nie dużych ilo­ści powie­trza przy róż­ni­cy ciśnień 50–200 Pa. Stąd naj­czę­ściej uży­wa się wen­ty­la­to­rów osio­wych z dłu­gi­mi skrzydłami.

Więk­szość mode­li wen­ty­la­to­rów osio­wych może pra­co­wać w zakre­sie tem­pe­ra­tur od +70 ºC do – 40 ºC oraz przy względ­nej wil­got­no­ści docho­dzą­cej do 95%. Zale­tą tego typu wen­ty­la­to­rów są ich nie­wiel­kie roz­mia­ry, mały pobór mocy i niski poziom hałasu.

Ceny: fir­my EBM – 250 – 1200 zł.

Prze­pust­ni­ce powie­trza – słu­żą do regu­la­cji prze­pły­wu powie­trza. To jeden z pod­sta­wo­wych ele­men­tów w insta­la­cjach kli­ma­ty­za­cyj­nych. Naj­czę­ściej spo­ty­ka­ne są prze­pust­ni­ce powie­trza jed­no i dwu­płasz­czy­zno­we. Ich pre­cy­zyj­ny dobór wpły­wa na cały sys­tem kli­ma­ty­za­cyjny.

Pre­so­sta­ty, czy­li czuj­ni­ki róż­ni­cy ciśnień naj­czę­ściej wyko­rzy­sty­wa­ne są do kon­tro­li pra­cy wen­ty­la­to­rów – jeśli nastą­pi awa­ria wen­ty­la­to­ra pre­so­stat wyłą­czy urzą­dze­nie i uru­cho­mi alarm. Pre­so­sta­ty uży­wa się tak­że w kon­tro­li czy­sto­ści fil­trów powie­trza, jeśli ciśnie­nie spad­nie poni­żej usta­lo­ne­go pozio­mu, wów­czas zosta­nie uru­cho­mio­na insta­la­cja alarmowa.

Popu­lar­ne pre­so­sta­ty w sze­ro­kim wybo­rze ofe­ru­ją fir­my Alco i Danco.

Ceny pre­so­sta­tów waha­ją się od 100,00 do 1000 zł. Alco – 100–150 zł. Pre­so­stat podwój­ny 200–250 zł, Dan­co 150–250 zł.

Czuj­ni­ki

Czuj­ni­ki wycie­ku fre­onu, detek­to­ry gazów naj­czę­ściej mają kon­tro­lo­wać stę­że­nie czyn­ni­ka chłod­ni­cze­go w pomiesz­cze­niu, w któ­rym są zain­sta­lo­wa­ne lub w insta­la­cji chłod­ni­czej. W przy­pad­ku pod­wyż­sze­nia dopusz­czal­nych przez nor­my stę­żeń auto­ma­tycz­nie zosta­je uru­cho­mio­ny alarm. Naj­now­sze detek­to­ry gazów są przy­łą­czo­ne do sys­te­mu auto­ma­tycz­ne­go ste­ro­wa­nia. Dzię­ki takie­mu roz­wią­za­niu w momen­cie gwał­tow­ne­go wycie­ku gazu, sys­tem auto­ma­tycz­nie wyłą­cza chło­dze­nie i załą­cza wen­ty­la­cję. Wysła­ny zosta­je tak­że sygnał do elek­tro­za­wo­rów, któ­re się zamy­ka­ją, odci­na­jąc dal­szy wyciek fre­onu lub inne­go czyn­ni­ka chłodniczego.

Roz­miesz­cze­nie czuj­ni­ków i ich rodzaj powi­nien być zapla­no­wa­ny już na eta­pie pro­jek­to­wa­nia insta­la­cji kli­ma­ty­za­cyj­nej. Oprócz czuj­ni­ków wycie­ku fre­onu war­to tak­że zain­sta­lo­wać insta­la­cję alar­mo­wą, któ­ra ostrze­że oso­by prze­by­wa­ją­ce w stre­fie zagrożenia.

Naj­czę­ściej jed­nak uży­wa się ręcz­nych czuj­ni­ków wycie­ku fre­onu. Takie czuj­ni­ki pozwa­la­ją w spo­sób bar­dzo pre­cy­zyj­ny zna­leźć źró­dło wycie­ku gazu.

Cena ręcz­nych czuj­ni­ków gazów, któ­re pozwa­la­ją dokład­nie okre­ślić miej­sce wycie­ku wyno­si oko­ło 900 zł

Dobo­rem poszcze­gól­nych urzą­dzeń i okre­śle­niem ich para­me­trów mogą się zaj­mo­wać jedy­nie spe­cja­li­ści. Wszyst­kie pra­ce zwią­za­ne z wyko­na­niem sys­te­mów kli­ma­ty­za­cyj­nych i chłod­ni­czych trze­ba więc zle­cić fir­mie, któ­ra potra­fi zain­sta­lo­wać daną insta­la­cję. Jed­ną z takich firm jest SKiC – Ser­wis Kli­ma­ty­za­cji, któ­ra ma wie­lo­let­nie doświad­cze­nie w bran­ży kli­ma­ty­za­cyj­nej oraz posia­da wszyst­kie nie­zbęd­ne uprawnienia.

Automatyka chłodnicza

Naprawa automatyki wentylacja

Powiązane wpisy:

Ste­ro­wa­nie cen­tral wentylacyjnych