Ochrona Warstwy Ozonowej w Unii Europejskiej

Pod­sta­wy praw­ne odno­śnie ochro­ny war­stwy ozo­no­wej w Unii Euro­pej­skiej W nie­daw­nym opra­co­wa­niu pod tytu­łem „Pol­skie akty praw­ne odno­śnie ochro­ny war­stwy ozo­no­wej” opi­sy­wa­li­śmy wewnętrz­ne pra­wo­daw­stwo, któ­re usta­no­wio­no w celu zapo­bie­ga­nia nega­tyw­ne­mu dzia­ła­niu na śro­do­wi­sko nie­któ­rych czyn­ni­ków chłod­ni­czych. Dzi­siaj prze­czy­ta­ją Pań­stwo arty­kuł odno­śnie euro­pej­skich pod­staw praw­nych. Moż­na poku­sić się o stwier­dze­nie, że nie­jed­no­krot­nie są one rów­nie waż­ne, gdyż zazwy­czaj wszel­kie zmia­ny zacho­dzą­ce w pol­skich usta­wach lub cał­ko­wi­cie nowe pol­skie ordy­na­cje są spo­wo­do­wa­ne wła­śnie wyma­ga­nia­mi unij­ny­mi. Śle­dząc na bie­żą­co mody­fi­ka­cje na pozio­mie mię­dzy­na­ro­do­wym, moż­na się więc przy­go­to­wać z wyprze­dze­niem do wpro­wa­dza­nia ich w Pol­sce w naj­bliż­szej przy­szło­ści. Pozwo­li to na pod­nie­sie­nie jako­ści wyko­ny­wa­nej usłu­gi, bądź sprze­da­wa­ne­go pro­duk­tu, a tak­że na „odsko­cze­nie” konkurencji.
Głów­nym tema­tem naszej pra­cy będzie „Roz­po­rzą­dze­nie Par­la­men­tu Euro­pej­skie­go i Rady (WE) nr 1005/2009 z dnia 16 wrze­śnia 2009 roku” . Prze­kształ­ca ono „Roz­po­rzą­dze­nie (WE) nr 2037/2000 Par­la­men­tu Euro­pej­skie­go i Rady z dnia 29 czerw­ca 2000 roku” w nową for­mę praw­ną. Oczy­wi­ście zało­że­nie obu Roz­po­rzą­dzeń pozo­sta­ją nie­zmien­ne; jest to koniecz­ność efek­tyw­nej ochro­ny życia ludz­kie­go i śro­do­wi­ska przed szko­dli­wym dzia­ła­niem sub­stan­cji zubo­ża­ją­cych war­stwę ozonową.
W roz­dzia­le I wspo­mnia­ne­go Roz­po­rzą­dze­nia znaj­du­je się opis przed­mio­tu i zakre­su sto­so­wa­nia nowych wytycz­nych, a tak­że defi­ni­cje klu­czo­wych słów dla tego aktu praw­ne­go. Według powyż­szych okre­śleń recy­kling ozna­cza wtór­ne wyko­rzy­sta­nie odzy­ska­nej sub­stan­cji po wstęp­nym oczysz­cze­niu. Może być wyko­na­ny przez ser­wi­san­ta, na tere­nie dane­go zakła­du, po usu­nię­ciu awa­rii. Tak odzy­ska­ny czyn­nik może zostać uży­ty tyl­ko w urzą­dze­niu, z któ­re­go został pobra­ny lub w dowol­nie innej insta­la­cji, któ­rej wła­ści­cie­lem jest oso­ba, dla któ­rej świad­czo­no usłu­gę ser­wi­su (odno­śnie wodo­ro­chlo­ro­flu­oro­wę­glo­wo­do­rów – ta moż­li­wość znik­nę­ła po 31/12/2014). Z kolei rege­ne­ra­cja ozna­cza „powtór­ne prze­two­rze­nie odzy­ska­nej sub­stan­cji kon­tro­lo­wa­nej w celu uzy­ska­nia wła­ści­wo­ści odpo­wia­da­ją­cych wła­ści­wo­ściom sub­stan­cji pier­wot­nej, z uwzględ­nie­niem zamie­rzo­ne­go zasto­so­wa­nia”. Ten pro­ces powi­nien zostać wyko­na­ny przez spe­cja­li­stycz­ną fir­mę, któ­ra przy uży­ciu labo­ra­to­riów oraz gru­py fachow­ców będzie w sta­nie stwier­dzić, czy dany czyn­nik speł­nia wymo­gi mię­dzy­na­ro­do­we oraz czy nie stra­cił swo­ich naj­waż­niej­szych wła­ści­wo­ści. Ponad to, każ­da ilość rege­ne­ro­wa­ne­go czyn­ni­ka musi zostać opi­sa­na przy­naj­mniej trze­ma para­me­tra­mi okre­śla­ją­cy­mi sto­pień oczysz­cze­nia sub­stan­cji. Samo sło­wo odzysk zde­fi­nio­wa­no, jako „zbiór­kę i maga­zy­no­wa­nie sub­stan­cji kon­tro­lo­wa­nych z pro­duk­tów i urzą­dzeń lub zbior­ni­ków, w trak­cie kon­ser­wa­cji lub ser­wi­so­wa­nia albo przed usu­nię­ciem”. Trze­ba pamię­tać, że w trak­cie demon­ta­żu lub roz­bie­ra­nia danej insta­la­cji, odzysk nale­ży prze­pro­wa­dzić przed pra­ca­mi roz­biór­ko­wy­mi. W innym wypad­ku insta­la­cja może stać się nieszczelna.
Arty­kuł 4, znaj­du­ją­cy się w roz­dzia­le II, cał­ko­wi­cie zaka­zu­je pro­duk­cji sub­stan­cji kon­tro­lo­wa­nych (czy­li sub­stan­cji powo­du­ją­cych degra­da­cje war­stwy ozo­no­wej), co chy­ba nie jest dla niko­go zasko­cze­niem. O sub­stan­cjach kon­tro­lo­wa­nych mówi tak­że 5 Arty­kuł, jed­nak on zabra­nia obro­tu oraz sto­so­wa­nia tych mie­sza­nin. Ozna­cza to, że jedy­ną czyn­no­ścią, któ­rą moż­na wyko­nać z tymi czyn­ni­ka­mi to odda­nie ich do cał­ko­wi­tej uty­li­za­cji. Nie­ste­ty doty­czy to tak­że sub­stan­cji zaku­pio­nych przed zmia­ną przepisów.
Mimo wymie­nio­nych już zagad­nień, Roz­po­rzą­dze­nie zosta­wia uchy­lo­ną furt­kę dla posia­da­czy takich sub­stan­cji. Może­my w niej zna­leźć wyjąt­ki do wymie­nio­nych praw. W roz­dzia­le III dowia­du­je­my się, że sub­stan­cje czyn­ne mogą być wpro­wa­dza­ne do obro­tu oraz sto­so­wa­ne jako:
I. Sub­stra­ty (pojem­ni­ki zawie­ra­ją­ce takie sub­stan­cje powin­ny zostać czy­tel­nie oznakowane)
II. Czyn­ni­ki uła­twia­ją­ce pro­ce­sy che­micz­ne — jed­nak tyl­ko w insta­la­cjach o nie­znacz­nej emi­sji oraz ist­nie­ją­cych już dnia 1 wrze­śnia 1997 roku. Pojem­ni­ki na takie mie­sza­ni­ny, tak­że powin­ny być ozna­ko­wa­ne infor­ma­cją odno­śnie spo­so­bu uży­cia substancji.
III. Sub­stan­cje do badań labo­ra­to­ryj­nych i analitycznych
Dzię­ki temu, dla posia­da­czy takich sub­stan­cji wciąż ist­nie­je szan­sa pozby­cia się ich bez koniecz­no­ści pono­sze­nia kosz­tów utylizacji.
Roz­dział IV trak­tu­je o spo­so­bie trans­por­tu, przy­wo­zu oraz wywo­zu sub­stan­cji kon­tro­lo­wa­nych oraz insta­la­cji zawie­ra­ją­cych takie mie­sza­ni­ny. Opi­su­je też spo­sób uzy­ski­wa­nia licen­cji nie­zbęd­nej do ich prze­wo­że­nia. Nato­miast tre­ścią pią­te­go roz­dzia­łu jest kon­tro­la emi­sji. Naka­zu­je on pod­ję­cie wszel­kich dostęp­nych kro­ków, w celu mini­ma­li­zo­wa­nia moż­li­wo­ści wycie­ków sub­stan­cji szko­dli­wie dzia­ła­ją­cych na war­stwę ozo­no­wą. W zależ­no­ści od ilo­ści czyn­ni­ka wystę­pu­ją­cej w danej insta­la­cji, powin­no się doko­ny­wać kon­tro­li wycie­ków co rok (co naj­mniej 3 kg czyn­ni­ka), pół roku (co naj­mniej 30 kg czyn­ni­ka) oraz co 3 mie­sią­ce (co naj­mniej 300 kg czyn­ni­ka). Wszel­kie wykry­te awa­rie nale­ży usta­wo­wo napra­wić w cią­gu dwóch tygo­dni. Wszel­kie pra­wa odno­szą­ce się do nowych sub­stan­cji zawar­to w roz­dzia­le VI.
Ostat­ni roz­dział mówi przede wszyst­kim o spo­so­bach kon­tro­li oraz kara­nia za łama­nie wymie­nio­nych wyżej zasad. Każ­de Pań­stwo człon­kow­skie powin­no samo­dziel­nie usta­no­wić tary­fi­ka­tor kar, tak, aby były one „sku­tecz­ne, pro­por­cjo­nal­ne i odstraszające”.
Roz­po­rzą­dze­nie wska­za­no tak­że kli­ka istot­nych dat, peł­nią­cych funk­cje gra­nicz­ną dla wej­ścia w życie nowe­go pra­wa. Nie­któ­re z nich już daw­no upły­nę­ły ( np. 31 grud­nia 2014, po któ­rym zani­kła moż­li­wość sto­so­wa­nia czyn­ni­ków pod­da­nym pro­ce­so­wi recy­klin­gu do kon­ser­wa­cji lub ser­wi­so­wa­nia), zaś nie­któ­re z nich jesz­cze przed nami. Do 31 grud­nia 2019 roku moż­na wpro­wa­dzać do obro­tu wodo­ro­chlo­ro­flu­oro­wę­glo­wo­do­ry lecz wyłącz­nie w celu prze­pa­ko­wa­nia oraz wywo­zu. Nale­ży ja następ­nie prze­trans­por­to­wać na tere­ny, gdzie przy­wóz takich mate­ria­łów nie jest zakazany.
War­to zapa­mię­tać tą datę i zacho­wać ją w pamię­ci. Pie­nią­dze, któ­re nale­ża­ło­by by prze­ka­zać na poczet pokry­cia kar spo­wo­do­wa­nych nie dotrzy­ma­niem ter­mi­nu, lepiej jest prze­zna­czyć na roz­wój fir­my – na przy­kład poprzez doko­ny­wa­nie regu­lar­ne­go ser­wi­su posia­da­nych urzą­dzeń w fir­mie Ser­wis Kli­ma­ty­za­cji i Chłod­nic­twa Robert Aptacy.

Powiązane wpisy:

Pra­wo prze­glą­du klimatyzacji Pol­skie akty praw­ne odno­śnie ochro­ny war­stwy ozonowej Chil­ler Ser­wis Robert Aptacy Dry Cooler | Free cooling Chło­dze­nie Adiabatyczne